ارتش ایران در دوران زندیه

Authors

رضا شعبانی

abstract

شرایط جغرافیایی و استراتژی ایران به گونه ای است که علی الدوام در معرض هجوم مهاجمان و اقوام ماجراجو قرار می گرفته، و به همین سبب ضرورت تأسیس نهادهای نظامی و نگهداری ارتش نیرومند را ایجاد کرده است. تمامی حکومتهای که در خلع تاریخ طولانی این مملکت تشکیل شده اند، بی تردید تکیه بر قدرت نظامی خود داشته اند و تا آنگاه که از وجود سپاهیان نیرومند و کارآمد برخوردار بودند توان حفظ و ماندگاری را در برابر شداید روزگار ائم از قوای متجاوز خارجی یا اغتشاشگران و رقیبان داخلی محفوظ مانده اند. میزان توجه به سپاه در حکومتهای مختلف به مقولاتی همچون شخصیت و خصوصیات فردی شخص حاکم و نیز شرایط خزانه و اوضاع مملکت بستگی داشته است . آنگاه که فردی رزم جوی همچنان داریوش اول یا خسرو انوشیروان  و شاه عباس و نادر شاه افشار در رأس کار بوده اند قوای ارتش ایران در اوج ترقی و پیشرفت و رفاه بوده است و هر گاه که زمام مملکت در دست موجود آسایش طلب  و آرامش جو بوده ، عصر بحران ، و هرج و مرج و نفاق و تشتت آغاز گشته است. کریم خان زند در اساس مردی  لشکری و ورزیده و جنگجوی بوده و سنوات درازی  از عمر پرزحمت خود را در اردوی  نادری و معیت آن شهریان کشور گیر گذرانده بود، به همین سبب به مردان سپاهی اعتنایی خاص داشت و تدارکاتی  برای تمثیت خاطر و بهبود حال آنان می چید. اما در چهارده سال پایانی عمر وی که صحنه از دشمنان داخلی و نیروهای مزاحم خارجی خالی بود، او نیز  برابر این مهم اعتنایی بسیار نمی کرد و جانشینان بی کفایت و ضعیف وی هم از درک مسائل ایران و جهان غافل بودند. مقاله حاضر کوششی است که من باب  ترسیم شعه ای از احوال رزم آوران و فعالان نظامی دوره زندیه به کار رفته است و برخی از عمده مسائل و معضلات این طبقه را در معرض بررسی و تحلیل قرار داده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آموزش پزشکی در ارتش ایران

چکید ه نقش تعیین کننده سلامت جنگجویان در پیروزی در نبرد، تاریخچه طب نظامی را به هزاران سال پیش کشانده است. این پیشینه باستانی، گونه ای از سرآمدی در دانش و مهارت پزشکی را در قشون نظامی شکل داده ا ست که در درون خود نوعی همتاپروری و تربیت را نیز شامل بوده است. از سوی دیگر نقش دوسویه سلامت و امنیت سبب شد در ایران باستان نیز پایگاه های پزشکی عمدتا در قشون و پادگانهای نظامی ریشه گیرد و به سبب قرارگرف...

full text

ارتش ایران در عصر هخامنشیان

این رساله را در 12 فصل تنظیم کرده که شامل فصلو زیر می شود:فصل اول مربوط می شود به پیشینه ارتش در ایران باستان.در فصل دوم از عوامل تاثیرگذار بر تشکیل ارتش و چگونگی شکل گیری ارتش.فصل سوم تشکیلات و واحدهای مختلف ارتش دوره هخامنشیان. فصل چهارم نیز به ابزراهای جنگی و پوشش نظامیان در این دوره اختصاص داده شده است.فصل پنجم از ترکیب قویم ارتش هخامنشیان صحبت به میان آمده است.فصل ششم را به اصول و شگردهای ...

15 صفحه اول

ارتش ایران در عصر ساسانیان

فصل اول را به پیشینه ارتش در ایران باستان (قبل از ساسانیان) یعنی دوره های پیشدادی و کیانی براساس روایات ملی، مادها، هخامنشیان و اشکانیان اختصاص دادیم. در این فصل، از ساختار و تشکیلات ارتش ، سلاحهای جنگی سپاهیان و تغییراتی که ارتش در هر دوره نسبت به دوره قبل از خود داشته مطالبی را بیان کرده ایم. در فصل دوم از عوامل مختلف تاریخی، جغرافیایی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و دینی، که باعث شکل گیری ارتشی م...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش نامه تاریخ

ISSN

volume 2

issue 2 2005

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023